Badanie moczu jest jednym z podstawowych i często wykonywanych badań diagnostycznych. Ułatwia rozpoznanie wielu groźnych schorzeń, w tym chorób nerek, dróg moczowych czy zaburzeń metabolicznych. Jego wykonanie wymaga od pacjenta samodzielnego pobrania próbki. Jak to zrobić i właściwie przygotować się do badania moczu? Co należy wiedzieć? Zapraszamy do lektury naszego krótkiego poradnika.

Badanie moczu – co wykrywa?

Próbka moczu podczas badania laboratoryjnego oceniania jest na podstawie zawartości chemicznej (np. poziomu białka, hemoglobiny czy ciał azotowych), cech fizycznych (np. barwy, zapachu czy ciężaru) oraz wyglądu osadu. 

Wynik takiego badania dostarcza wielu cennych informacji dla lekarza. Umożliwia rozpoznanie infekcji dróg moczowych oraz chorób nerek, nadnerczy wątroby i trzustki. Ułatwia wykrycie cukrzycy, żółtaczki i niedoboru witaminy C lub wapnia. Jest również pomocny w ocenie ryzyka pojawienia się kamieni nerkowych oraz przydaje się do monitorowania przebiegu już wykrytych i leczonych chorób.

 Badanie moczu – kiedy wykonać? 

Lekarze rekomendują wykonanie badania moczu w następujących przypadkach:

• W celu ogólnej, profilaktycznej analizy stanu zdrowia – badanie moczu warto wykonywać regularnie, ponieważ dostarcza wielu cennych informacji i pomaga wykryć ewentualne zaburzenia z odpowiednim wyprzedzeniem.

• Podczas ciąży – badanie moczu w ciąży umożliwia wczesne rozpoznanie schorzeń zagrażających prawidłowemu rozwojowi płodu. Z tego powodu należy wykonywać je przynajmniej raz w miesiącu.

• W przypadku podejrzenia niektórych chorób lub zakażeń układu moczowego –  Do najczęstszych objawów, które skłaniają do wykonania badania moczu, należą: ból i pieczenie podczas oddawania moczu, krew w moczu, ból w podbrzuszu, parcie na pęcherz, trudności w oddawaniu moczu.

• Podczas leczenia niektórych już zdiagnozowanych chorób (np. nerek) – lekarze bardzo często kierują na to badanie w celu monitorowania zmian i postępów kuracji. 

Badanie moczu – przygotowanie

Do realizacji badania moczu należy odpowiednio się przygotować i pobrać próbkę jeszcze przed wizytą w punkcie diagnostycznym. Pomoże Ci w tym poniższa instrukcja:

1. Zaopatrz się w jednorazowy pojemnik na mocz (możesz pobrać go z punktu diagnostycznego albo nabyć w lokalnej aptece).
   
   
2. Na 24 godziny przed badaniem unikaj ciężkiego wysiłku fizycznego oraz powstrzymaj się od stosunków płciowych.
   
   
3. W okresie poprzedzającym pobranie stosuj typową dla Ciebie dietę i przyjmuj zwyczajową ilość płynów.
   
   
4. Próbkę moczu pobierz rano w dniu, w którym udajesz się do punktu diagnostycznego. Ważne, żeby była to pierwsza poranna porcja moczu (od razu po przebudzeniu), pobierana z tzw. środkowego strumienia. Oznacza to, że na początku należy oddawać mocz do toalety, a dopiero w połowie skierować strumień do pojemnika.
   
   
5. Pojemnik należy dostarczyć do punktu diagnostycznego zgodnie z preferencjami konkretnej placówki. Najczęściej  wymagane jest podpisanie próbki imieniem, nazwiskiem oraz datą urodzenia.
   
   
6. Jeśli razem z badaniem moczu masz zamiar wykonać również badanie krwi, sprawdź jak przygotować się pobrania.